Του Μιχάλη Κωτσάκου*
Με την απόκτηση της πλειοψηφίας των μετοχών του ιστορικού δημοσιογραφικού συγκροτήματος, ο ιδιοκτήτης της ΠΑΕ Ολυμπιακός καθίσταται ο βασικός παράγων στον χώρο των ΜΜΕ.
Κι αυτό διότι πέραν των μέσων που διαθέτει, «Παραπολιτικά», «Ελευθερία του Τύπου», «Parapolitika fm» κ.ά., προσθέτει στο ενεργητικό του ιστορικούς τίτλους εφημερίδων που εξακολουθούν, παρά την κρίση στον χώρο του Τύπου, να κάνουν πρωταθλητισμό σε ό,τι αφορά τις πωλήσεις, ενώ η παρεμβατικότητά τους είναι απείρως πιο ισχυρή.
Μιλάμε φυσικά για τα «Νέα» και το «Βήμα», δύο ιστορικές εφημερίδες, οι οποίες στην πορεία του χρόνου έχουν ανεβάσει και έχουν γκρεμίσει ακόμη και κυβερνήσεις.
Εκτός των δύο ιστορικών εφημερίδων στον ΔΟΛ ανήκουν ο ραδιοφωνικός σταθμός Vima fm και οι ιστοσελίδες in.gr, vima. gr, και nea.gr. Επίσης ο ΔΟΛ κατέχει το 50% των μετοχών τής «IRIS ΕΚΤΥΠΩΤΙΚΗ», που με βάση τα σημερινά δεδομένα αυτό το ποσοστό μπορεί να αυξηθεί, καθώς ο έτερος μέτοχος, ο Πήγασος, αδυνατεί να καλύψει τα έξοδα που του αναλογούν, ενώ ο ΔΟΛ κατέχει και το 41,22% των μετοχών του πρακτορείου διανομής «ΑΡΓΟΣ».
Και βέβαια, ίσως το ισχυρότερο χαρτί τού ΔΟΛ είναι το ποσοστό 22,11% που κατέχει στο μετοχικό κεφάλαιο της Τηλέτυπος, δηλαδή της ιδιοκτήτρια ς εταιρείας του MEGA CHANNEL.
Όπως, λοιπόν, γίνεται αντιληπτό, ο κ. Μαρινάκης με την απόκτηση του ΔΟΛ μετατράπηκε στον κορυφαίο παράγοντα στον χώρο του Τύπου.
Διότι πέραν των τίτλων διαθέτει δική του εκτυπωτική μονάδα, μπορεί να ελέγξει τη διανομή των εφημερίδων, ενώ έχει στην κατοχή του και δύο πολιτικούς ραδιοσταθμούς.
Η επόμενη ημέρα στο Μega
Βέβαια, οι περισσότεροι αναζητούν το τι θα γίνει τελικά με το Μega, καθώς με βάση τα νέα δεδομένα έχει προκύψει νέα μετοχική σύνθεση. Ο ισχυρότερος μέτοχος είναι ο όμιλος Βαρδινογιάννη με 35%, ακολουθεί ο Βαγγέλης Μαρινάκης με 22% κι έπεται ο Ιβάν Σαββίδης με ένα ποσοστό που αγγίζει το 20%.
Υπάρχει ένα 13% που ανήκει στον Πήγασο και είναι δεσμευμένο από τις τράπεζες, ενώ ένα 10% ανήκει σε μικρότερους μετόχους, μεταξύ των οποίων ο κ. Κοπελούζος που διαθέτει το 4,5% και ο Βίκτωρ Ρέστης το 3,1%.
Βέβαια από τη στιγμή που το 13% του Πήγασου είναι δεσμευμένο, όλο το παιχνίδι γίνεται από τους τρεις μεγαλομετόχους, δηλαδή τους κ.κ. Βαρδινογιάννη, Μαρινάκη και Σαββίδη.
Οι δύο τελευταίοι ακόμη και εάν καταφέρουν να ξεπεράσουν όλα τα μεταξύ τους εμπόδια και να συνεργαστούν, πάλι δεν ξεπερνούν το 50+1 για να έχουν την πλήρη πλειοψηφία.
Αντίθετα, το κλειδί όλων των εξελίξεων είναι το τι θα πράξει ο όμιλος Βαρδινογιάννη, που είναι ο κυριότερος μέτοχος. Και φυσικά πολύ σωστά αυτό που λέγεται μεταξύ των ισχυρών της οικονομικής ζωής είναι ότι «ο Βαρδινογιάννης ορίστηκε διαιτητής στο καυτό ντέρμπι Μαρινάκη – Σαββίδη».
Βέβαια, στον συγκεκριμένο αγώνα ο όμιλος Βαρδινογιάννη δεν θα είναι αντικειμενικός, διότι ορθώς θα κοιτάξει να προασπίσει τα συμφέροντά του, άρα και να επιλέξει τον καλύτερο δυνατό συμπαίκτη για τη συνέχεια.
Οι καλά πληροφορημένοι διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους ότι είναι κάτι παραπάνω από βεβαία η σύμπραξη Βαρδινογιάννη – Μαρινάκη. Κάτι που τους δίνει την απόλυτη πλειοψηφία στο μετοχικό κεφάλαιο του Τηλέτυπου και φυσικά τον πλήρη έλεγχο σε ποιες θάλασσες θα πλεύσει το Μega, μόλις αποκατασταθεί η λειτουργία του και αποκτήσει δελτία ειδήσεων, πολιτικές εκπομπές και γενικότερα κανονικό πρόγραμμα. Ο νέος μέτοχος του Τηλέτυπου, ο κ. Μαρινάκης, έχει δείξει ότι καίγεται για να αποκτήσει τηλεοπτικό σταθμό. Είναι χαρακτηριστικό ότι στον διαγωνισμό Παππά για τις τηλεοπτικές άδειες τον περασμένο Σεπτέμβριο (που κατέπεσε από το ΣτΕ) ο κ. Μαρινάκης με την Alter Εgo είχε αποκτήσει μία εκ των τεσσάρων αδειών προσφέροντας 73,9 εκατομμύρια ευρώ. Μάλιστα, όπως έλεγαν οι πληροφορίες, μετά τον διαγωνισμό είχε κινηθεί για να αποκτήσει τα τηλεοπτικά πλατό του Τηλέτυπου.
Σύμφωνα με ασφαλείς πηγές, οι κ.κ. Βαρδινογιάννης και Μαρινάκης έχουν δεσμευθεί μεταξύ τους ότι θα προχωρήσουν ταχύτατα, αφού πρώτα ολοκληρωθούν οι διαδικασίες για να περάσει κι επισήμως στην Alter Εgo ο ΔΟΛ.
Μάλιστα, οι ίδιες πηγές ισχυρίζονται πως εάν κάποιος από τους δύο τελικά κάνει πίσω, τότε υπάρχει η δέσμευση να γίνει μεταξύ τους η ανταλλαγή μετοχών. Δηλαδή, ο Βαρδινογιάννης να πουλήσει στον Μαρινάκη και το αντίθετο, εάν αποφασίσει ο πρόεδρος του Ολυμπιακού ότι δεν θέλει να εμπλακεί με την τηλεόραση (πράγμα που μάλλον αγγίζει τα όρια του φανταστικού).
Από την πλευρά του ο Ιβάν Σαββίδης με δήλωσή του ισχυρίστηκε ότι βάζει άμεσα 25 εκατομμύρια στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου, κάτι που δείχνει τη θέλησή του να συνεχίσει ενεργά με το Mega. Από εδώ και πέρα, μέχρι τον Οκτώβριο (το αργότερο) θα πραγματοποιηθεί η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου καθώς πρέπει να προηγηθούν:
* Η επίσημη ανάδειξη των μετόχων (θα χρειαστεί ένας μήνας).
* Η συνεδρίαση του Δ.Σ. του Tηλέτυπου για την αποδοχή των νέων μετόχων και του νέου business plan, καθώς το παλιό είναι νεκρό.
* Μέχρι τότε θα αντιμετωπιστούν και οι εκκρεμότητες με τις τράπεζες για να δοθεί μέρος ή όλο το ποσό από τα οφειλόμενα στους εργαζομένους.
Ένα ακόμη ζήτημα –απολύτως σχετικό με την τελική μετοχική σύνθεση του καναλιού– είναι η στάση που θα τηρήσει το Μega έναντι της κυβέρνησης και της αξιωματικής αντιπολίτευσης σε μια πολιτικά εκρηκτική και οιονεί προεκλογική περίοδο.
Με αυτά τα δεδομένα η πλευρά Βαρδινογιάννη, η οποία πιθανότατα θα επιδιώξει να παραμείνει πανίσχυρη στον συσχετισμό δύναμης εντός του Μega, αναλαμβάνοντας και το δημοσιογραφικό και το οικονομικό μάνατζμεντ σε συνεννόηση με τον Μαρινάκη, καλείται να παίξει τον καθοριστικό –πιθανότατα συνθετικό– ρόλο στη γραμμή του καναλιού, το οποίο πλέον οφείλει να αναζητήσει την κεντρική θέση που κατείχε κάποτε στο τοπίο της ενημέρωσης.
Η μπάλα και τα κανάλια
Έτσι, λοιπόν, όπως έχουν εξελιχθεί τα πράγματα, σχεδόν το σύνολο των ισχυρών ιδιοκτητών στο ποδόσφαιρο έχουν πρόσβαση μικρή ή μεγάλη στους τηλεοπτικούς σταθμούς πανελλαδικής εμβέλειας.
Βαρδινογιάννης – Μαρινάκης – Σαββίδης στο Mega, Αλαφούζος στον ΣΚΑΪ, ενώ και ο Δημ. Μελισσανίδης μέσω ΟΠΑΠ μετέχει στον Alpha (καθώς ο Οργανισμός φέρεται να έχει αποκτήσει το 25% του τηλεοπτικού σταθμού του κ. Κοντομηνά). Μάλιστα, ο κ. Αλαφούζος ήδη βρίσκεται σε συζητήσεις με τον κ. Παναγιωτάκη τού Action για τη μετατροπή τού εν λόγω τηλεοπτικού σταθμού σε ένα αμιγώς ειδησεογραφικό κανάλι του ΣΚΑΪ 2, προκειμένου ο ΣΚΑΪ να εντάξει κι άλλα ψυχαγωγικά προγράμματα, τύπου «survivor» που φέρνουν διαφημίσεις και υψηλότατη τηλεθέαση. Κι όπως αποδεικνύεται, η συνεργασία με τον Τούρκο καναλάρχη και παραγωγό Ατζούν Ιλίτζαλι είναι εξόχως αποδοτική.
Το σίγουρο είναι ότι όλοι οι μεγάλοι παίκτες της τηλεόρασης πρέπει να κονταροχτυπηθούν μέχρις εσχάτων, για να διατηρήσουν τα κεκτημένα και να διεκδικήσουν μεγαλύτερο μερίδιο από τη διαφημιστική πίτα που λόγω κρίσης ολοένα και μειώνεται.
Γιατί έκανε πίσω
Φυσικά στον διαγωνισμό για τον ΔΟΛ υπάρχουν πολλά ερωτηματικά σχετικά με τη στάση του Ιβάν Σαββίδη. Από τη μία οι κινήσεις του με την αγορά του 19,6% του ποσοστού του Φώτη Μπόμπολα στον Τηλέτυπο δείχνουν έναν επιχειρηματία που διακαώς ενδιαφέρεται να αποκτήσει το πάνω χέρι στο Mega και, από την άλλη, αντί να διεκδικήσει άλλο ένα 22% με την απόκτηση του ΔΟΛ, η προσφορά του υπολειπόταν κατά πολύ ακόμη και από την αποτίμηση που είχαν κάνει οι τράπεζες. Εάν ο Σαββίδης είχε αποκτήσει τον ΔΟΛ, τότε αυτή τη στιγμή θα ήταν ο βασικός μέτοχος του Τηλέτυπου με ποσοστό που θα ξεπερνούσε το 40% και διεκδικώντας και το δεσμευμένο από τις τράπεζες 13% του Πήγασου θα ήταν καβάλα στο άλογο.
Για ποιο λόγο ο Σαββίδης έκανε πίσω στη δημοπρασία για τον ΔΟΛ; Κάποιοι από τους αντιπάλους του τον «τρολάρουν» ισχυριζόμενοι ότι «του Ιβάν του αρέσει ο ρόλος του λαγού», κάτι που ο ίδιος είχε αποδεχθεί μετά το τέλος του τριήμερου εγκλεισμού του στον διαγωνισμό Παππά για τις τηλεοπτικές άδειες τον περασμένο Σεπτέμβριο. Ή συμβαίνει κάτι άλλο; Κάποιοι κύκλοι υποστηρίζουν πως οι κινήσεις του Ιβάν Σαββίδη έχουν ενοχλήσει την πλειοψηφία των μεγαλοεπιχειρηματιών του τόπου, οι οποίοι αποφεύγουν τα αλισβερίσια με τον ιδιοκτήτη της ΠΑΕ ΠΑΟΚ.
Ειδικά μετά τη συνέντευξη που παραχώρησε εξυμνώντας τον πρωθυπουργό και επιτιθέμενος στον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Ας μην ξεχνάμε, επίσης, ότι η κυβερνητική τροπολογία για τη ΣΕΚΑΠ (να μην πληρώσει ούτε σεντ ο Σαββίδης από τα πρόστιμα λόγω λαθρεμπορίου) έχει ενοχλήσει όλους τους μεγαλοεπιχειρηματίες, οι οποίοι στους συνομιλητές τους υποστηρίζουν πως «η συμπεριφορά του κ. Σαββίδη μοιάζει λες και πήγε να επενδύσει σε μία αφρικανική χώρα και όχι σε μία χώρα που βρίσκεται στον ισχυρό πυρήνα της ζώνης του ευρώ».
Ακόμη και οι δηλώσεις του μετά την αποτυχία του στη δημοπρασία του ΔΟΛ μπορούν να κριθούν ως αντιφατικές. Από τη μία είπε πως «όπου κτυπώ βρίσκω κλειστές πόρτες» και, από την άλλη, προσέφερε πολύ μικρό τίμημα.
«Είναι εντυπωσιακή χώρα η Ελλάδα. Όλοι ασχολούνται με τα media και το ποδόσφαιρο. Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί δίνετε τόση προσοχή σε απλές επιχειρηματικές διαδικασίες».
Και συνέχισε: «Θα είμαι ειλικρινής. Η οικογένεια των δημοσιογράφων και ο χώρος των media είναι ένα ιδιαίτερο μέρος της κοινωνίας μας και για να μπεις θέλει πολλή προσοχή. Θέλει προηγουμένως να χτυπήσεις την πόρτα, όπως συνηθίζω να λέω. Το πρόβλημα του Σαββίδη ποιο είναι: Εγώ χτυπάω πόρτες, αλλά κανένας δεν ανοίγει. Τώρα θέλω να τις ανοίξω με το πόδι».
Και βέβαια, εάν τελικά αποφασίσει ο κ. Σαββίδης να χρησιμοποιήσει κλοτσιά εκτός γηπέδου, δεν είναι απίθανο ο άτυπος συνασπισμός δυνάμεων να γίνει πιο έντονος και πιο αποφασιστικός.
«Μούδιασε» το Μαξίμου με τις εξελίξεις στον ΔΟΛ και τα ΜΜΕ
Οι εξελίξεις στον ΔΟΛ και η αλλαγή σκηνικού στα ΜΜΕ προκάλεσαν μούδιασμα στο Μαξίμου. Οι ένοικοι του πρωθυπουργικού μεγάρου είχαν επενδύσει στο ότι ο νέος ιδιοκτήτης του ΔΟΛ θα ήταν κάποιος φιλικά προσκείμενος στην κυβέρνηση, ποντάροντας επί της ουσίας στον Ιβάν Σαββίδη (ας μην ξεχνάμε ότι στη συνέντευξή του ο ομογενής επιχειρηματίας είχε αποκαλέσει τον Αλέξη Τσίπρα ως τον νέο Πούτιν). Έτσι, αφενός μεν θα λείαναν την αντιπολιτευτική γραμμή σε «Νέα», «Βήμα» και Vima FM, αφετέρου δεν θα ανησυχούσαν μήπως το Mega εάν και εφόσον λειτουργήσει θα κρατήσει σκληρή κριτική γραμμή έναντι της κυβέρνησης.
Τώρα πλέον, μετά από δυόμισι χρόνια στην εξουσία, ο ΣΥΡΙΖΑ κινδυνεύει να την υποστηρίζουν η Αυγή (που με το ζόρι πουλάει 1.000) φύλλα, η «Εφημερίδα των Συντακτών», το «Έθνος», ο ραδιοφωνικός σταθμός «Στο Κόκκινο» και το «Documento» του Βαξεβάνη. Και μάλιστα πέραν του ΔΟΛ τα πράγματα δεν πάνε καθόλου καλά και με τον Πήγασο. Έτσι, οι εφημερίδες του συγκροτήματος Μπόμπολα για τις επόμενες επτά ημέρες δεν θα κυκλοφορήσουν λόγω απεργίας των δημοσιογράφων, ενώ οι τράπεζες βρίσκονται λίγο πριν από το να καταγγείλουν τα δάνεια των 160 εκατομμυρίων ευρώ.
Και ο προβληματισμός του Μαξίμου και της Κουμουνδούρου είναι τεράστιος, καθώς οι νέοι συσχετισμοί είναι πιθανό να επιτρέψουν στο Mega, μετά από ενάμιση χρόνο παρακμής, να επανέλθει υπό την καθοδήγηση δύο επιχειρηματιών (Βαρδινογιάννης – Μαρινάκης), οι οποίοι έχουν άριστες σχέσεις με την οικογένεια Μητσοτάκη και πολλές φιλίες με κορυφαία στελέχη των άλλων κομμάτων της κεντροαριστεράς. Με δεδομένο ότι ποσοστό του Πήγασου (13%) στον Τηλέτυπο θα πλειστηριαστεί και ουδείς ξέρει ποιος θα το πάρει, ενώ ταυτοχρόνως το ποσοστό (19,6%) που αγόρασε προσφάτως ο Ιβάν Σαββίδης είναι πολύ μικρό για να του διασφαλίσει ότι θα έχει «λόγο» στη γραμμή του νέου καναλιού.
Το χειρότερο είναι ότι, μετά το κάζο με τον Καλογρίτσα, δεν φαίνεται στον ορίζοντα κάποιος επιχειρηματίας που να θελήσει να εμπλακεί στον λαβύρινθο των ΜΜΕ, προκειμένου να υποστηρίξει ανοιχτά την κυβέρνηση Τσίπρα.
* Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Η Άποψη στις 2/6/2017
//
Ακολουθήστε το goalpost.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις